Sound of Art to Come, Feeder.ro, Romania (16/06/2022)
Sedimente muzicale de peste ape

Sanem Kalfa și George Dumitriu sunt un duo bine sudat, care au la activ un album (Dance, 2018) și care, de-a lungul timpului, a putut fi ascultat și pe scenele românești. Pentru acest ultim disc, Black Sea Songs (el Negocito Records, 2021), au decis să completeze vocea, viola și chitările cu clarinetul lui Joachim Badenhorst. Black Sea Songs mi-a amintit, încă o dată, cât de puține lucruri știu despre vecinii noștri de la est și despre muzicile lor. Tătari, turci, greci, georgieni, lazi, români sunt doar câteva dintre popoarele și grupurile etnice care alcătuiesc un peisaj cultural divers, derutant chiar, plasat expeditiv sub titulatura de Orient. Un Orient de care noi, românii, ne tot străduim să ne debarasăm de ceva vreme, dar a cărui muzică e redescoperită și reinterpretată de fiecare generație de artiști de cele mai diverse facturi.

Tocmai această ignorață face ca un album precum Black Sea Songs să fie greu de descris fără a recurge la clișee orientaliste. Asta cu atât mai mult cu cât cele 9 din 10 melodii de pe acest album au la bază o interpretare (probabil destul de fidelă) a unor cântece tradiționale ale populațiilor amplasate de-a lungul țărmului Mării Negre. Aceste cântece sunt elementul central al albumului, în funcție de ele desfășurându-se și compartimentul instrumental. Preeminența vocii este justificată de interpretarea remarcabilă a lui Kalfa, stăpână peste toate detaliile emisiei vocale, de la intensitate și vibrato, până la utilizarea microintervalelor specifice muzicii din aceste zone. Uneori răvășitoare (Dereler), uneori plutitoare și aerată (Vertskhlis Tasadamts Maktsia), vocea este cea care decide direcția traseului sonor. Instrumentele (acustice, electrice sau electronice) creează în jurul acesteia o țesătură melodică și timbrală densă și variată cu care o însoțesc atent și o completează discret, într-un mod oarecum asemănător cu practicile muzicale tradiționale din culturile răsăritene. Acest lucru nu împiedică apariția unor scurte momente de evadare experimentală, atât a vocii, cât și a instrumentelor, binevenite pentru echilibrul general al albumului.

Melodiile sunt dispuse astfel încât să ofere o alternanță între (pentru a folosi, până la urmă, și niște clișee orientaliste) exuberanță/dionisiac și melancolie/visare. Pentru latura dionisiacă sunt responsabile, în principal, ritmurile asimetrice care îți captează atenția instantaneu, executate incisiv de violă și/sau chitară (Nani Nani Oy, Pipilomatina). Pe partea de visare, tonul cald al clarinetului are, alături de voce, un rol determinant (Ay Dolayım, Heyana). Trebuie amintit neapărat și slalomul abil printre efecte și sonorități electronice executat de Badenhorst. De la drone ambientale, la pasaje glitch sau beaturi instabile (amintind uneori de opera mai experimentală a unui Nicholas Jaar), materialul generat digital este cel care, datorită prefacerilor pe care le poate suporta, contribuie decisiv la diversificarea paletei expresive. Deși concentrată pe sublinierea calităților estetice ale cântecelor, muzica albumului evită cu succes estetizarea. Asta deoarece reușește să integreze în planul îndepărtat, dincolo de frumusețea învăluitoare a melodiilor, un rest, o asimetrie sau o stridență trecătoare care previne alunecarea spre previzibil, spre neproblematic.

În încheiere, aș vrea să mai amintesc că Black Sea Songs nu este primul disc care pornește de la tradițiile muzicale ale acestei zone. În anii ’90 a activat The Black Sea Orchestra, un fel de all star band cu muzicieni precum Harry Tavitian (România), Anatol Ștefăneț (Republica Moldova), Ivo Papasov (Bulgaria), Floros Floridis (Grecia) ș.a. Împreună au scos două albume: The Black Sea Project (1998, dar înregistrat live în 1996) și Black Sea Art Project (2001, sub conducerea lui Okay Temiz). Este interesant de observat modurile diferite în care resursele culturale ale acestei regiuni au fost întrebuințate atunci și acum. În anii ’90 este ușor reperabilă o anumită efervescență, o disponibilitate pentru experiment și apropieri mai puțin convenționale precum cea dintre folclor, fusion și free jazz, genuri practicate intens și în blocul estic.

După 25 de ani, discul semnat de Kalfa, Badenhorst și Dumitriu propune o abordare diferită ce marchează renunțarea la colajele stilistice postmoderne (fusion-ul și-a încheiat de ceva vreme evoluția) în favoarea unor sonorități camerale cu accente intimiste, preocupat mai puțin de evidențierea calităților individuale ale instrumentiștilor și mai mult de omogenitatea exprimării, de subtilitatea și impactul mesajului.

Georges Tonla Briquet, Jazzenzo Magazine Nederland (27/04/2022)
Met een repertoire dat hoofdzakelijk samengesteld is uit traditionals afkomstig van de regio rond de Zwarte Zee, laten Sanem Kalfa, Joachim Badenhorst en George Dumitriu op 'Black Sea Songs' akoestische instrumenten en electronics op naadloze wijze samenvloeien rond de zang van Kalfa. Wie de diverse talen niet machtig is, verliest allerminst de dieptegang van de muziek. De vocalen worden namelijk ook als instrument aangewend en integreren volledig met de rest, aangevuld met spaarzame elektronische effecten.

Opener ‘Babamin Atmalari’ bevat het allemaal, deze haast geruisloze symbiose. In totaal tien nummers die zwevend voorbijglijden als schimmen in een mistgordijn. Luister maar eens naar de zacht strelende zang met sensuele ondertoon in ‘Vertskhlis Tasadamts Maktsia’ waarin basklarinet en lichtere ruiseffecten een beschermend cocon vormen. Met het meer dansbare ‘Nani Nani Oy’ zetten ze onmiskenbaar een stap richting de volksmuziek van Thracië en Epidaurus. We horen echter vooral een overwegend etherische soundtrack met uiterst ingetogen momenten zoals ‘Cântec de la Marea Neagr?’, waarin het lijkt of Badalamenti zich waagt aan een bewerking van een lied uit het erfgoed van Hildegard van Bingen.

Uitgebracht als digipack met een kunstwerk van Johanna Overmeir. Een release uit een enigszins onverwachte hoek voor het Gentse label el NEGOCITO dat met dit nummer 102 intussen een indrukwekkende catalogus kan voorleggen.

Jean-Claude Vantroyen, Le Soir Mad p.24 (13/04/2022) **
A 40 ans, l’Anversois Joachim Badenhorst est un des souffleurs les plus éclectiques et les plus demandés en Europe : clarinette, clarinette basse, saxophones. Il s’intéresse plutôt au jazz d’avant-garde et à l’improvisation, mais tout le passionne. Le folk de la mer Noire avec la chanteuse turque Sanem Kalfa et le guitariste roumain George Dumitriu, très agréable album coloré, modulé, émouvant.

Ben Taffijn, Nieuwe Noten Nederland (07/04/2022)
De Vlaming Joachim Badenhorst slaat zijn vleugels steeds verder uit. Met klarinet, basklarinet, tenor saxofoon en sinds enige jaren ook elektronica zoekt hij zijn weg in het brede veld van jazz en aanverwante muzieksoorten ver buiten zijn landsgrenzen.

Toen Badenhorst in 2020, samen met de Turkse vocaliste Sanem Kalfa en de Roemeense gitarist en altviolist George Dumitriu ‘Black Sea Songs’ opnam, kon hij natuurlijk niet bevroeden hoe actueel dit album, een ode aan de Zwarte Zee, waar niet alleen Turkije en Roemenië aan grenzen, maar ook Oekraïne en Rusland, nu zou zijn. Een zee op het kruispunt tussen culturen, tussen noord en zuid en tussen Europa en Azië, het komt terug op dit veelzijdige album, waarop we ook direct een geheel andere Badenhorst horen. Een prachtige, soms wat melancholieke klankwereld creëren de drie hier, met hun instrumenten, de elektronica die ze alle drie beheersen en die prachtige stem van Kalfa, waarin de Turkse traditie volop in doorklinkt. Op twee stukken na kozen de drie voor bestaande, traditionele liederen, die echter een compleet nieuwe en eigentijdse invulling krijgen, luister bijvoorbeeld naar het bijzonder verfijnde ‘Vertskhlis Tasadamts Maktsia’, het spannend gebrachte ‘Ayna Ayna Ellere’, het heerlijk felle ‘Pipilomatina’ of het ietwat abstracte ‘Dereler’. Een groots album.

Rinus Van Der Heijden, Jazz Nu (23/02/2022)
In één woord; adembenemend. Dat is de conclusie na het beluisteren van ‘Black Sea Songs', waarop tien oude liederen uit een omvangrijk gebied rond de Zwarte Zee worden vertolkt door een zangeres, een gitarist/violist en een klarinettist.

De zangeres is Sanem Kalfa, de gitarist/altviolist George Dumitriu en de klarinettist Joachim Badenhorst. Zij komt uit Turkije, de anderen uit respectievelijk Roemenië en België. Die afkomsten zijn belangrijk, want het gaat hier om bewerkte volksmuziek, geplukt uit de landen rond de Zwarte Zee, zoals in het westen ervan Bulgarije, Roemenië en Oekraïne, Rusland en Georgië in het oosten en Turkije in het zuiden.

Dat impliceert dat de drie uitvoerenden muziek hebben gekozen van Turkse, Georgische, Laziose (Italiaanse), Roemeense, Pontus Griekse en Tataarse oorsprong. Een op papier onwaarschijnlijke opgave, maar door de volstrekt eigentijdse aanpak van het trio, een uiterst geslaagde. Want de oervorm van de liederen blijft onaangetast, door de instrumentatie en gespecificeerder nog, de toevoeging van delicate elektronica wordt een hedendaagse muziekvorm ontwikkeld die je keihard bij je lurven grijpt.

Keihard in de zin van bevrijdend en vreugdevol. Sanem Kalfa schept een intimiteit die haar gelijke niet kent, ze voert je op een zachte bries eeuwen terug naar een primitieve vorm van communiceren die echter na al die honderden jaren nog niets aan muzikale betekenis heeft ingeboet. Sanem Kalfa’s breekbare inzet van haar stem wordt afgewisseld met een uitbundig gebruik ervan, waarin ze jodelt, de bovengrens ervan aftast, lange uithalen over de muziek van de andere twee uitsmeert en ze tegelijk dirigeert en dwingt.

Die ‘andere’ twee zijn beslist haar gelijken. George Dumitriu is meer dan een bespeler van akoestische en elektrische gitaren en altviool, je mag hem met recht een multi-instrumentalist noemen. Ook al beperkt hij zich hier tot de drie eerder vermelde instrumenten. De effecten die hij toevoegt zijn ijzersterk en zeker gebouwd op de ervaring die hij opdeed door meer muziekgereedschap ter hand te nemen. De klarinet van Joachim Badenhorst maakt de muziek áf. Een klarinet is natuurlijk geen vreemde eend in de bijt als het om Oost-Europese volksmuziek gaat. Hier past hij niet alleen naadloos binnen het concept, de klarinet vlecht smaakvolle en soms zinsbegoochelende frases toe aan de verrichtingen van de andere twee. Badenhorsts inbreng van live-elektronica trekt de tien liederen steeds maar weer over ondenkbare grenzen.

Badenhorst en Dumitriu schromen niet om vrijelijk uit hun schulp te barsten. De compositie Pipilomatina is er een fraai voorbeeld van: het intro met een jankende altviool en een ploppende basklarinet is bijna een hommage aan het Revolutionary Ensemble van violist Leroy Jenkins, zij het – helaas – een korte.

Maar niet getreurd, de cd Black Sea Songs is een tijdbom van uiterst accurate, eigentijdse vertaling van eeuwenoud erfgoed. Dat in de handen van deze drie improviserende musici nieuwe eeuwigheidswaarde meekrijgt. Laat hem in hemelsnaam talloze malen exploderen, en telkenmale zul je er geen spijt van krijgen.

Bruce Lee Gallanter, the Downtown Music Gallery NY (18/02/2022)
This trio is similar in instrumentation to another trio the Mr. Badenhorst worked with a few years back called Equilibrium, which also featured a vocalist, a guitarist and Mr. Badenhorst on reeds. Although I hadn’t heard of Sanem Kalfa or George Dumitriu, it turns out that Ms. Kalfa has worked with Kaja Draksler & has a solo effort out while Mr. Dumitriu has worked with the Dutch couple Ig Henneman & Ab Baars as well as also with Kaja Draksler. All songs on this disc are traditional excpet for one by Ms. Sanem and one by another female composer called Elena Chirica-Tesa. This disc was recorded in a studio in Istanbul, Turkey (where Ms. Kalfa hails) and mixed in Amsterdam, Netherlands (where the trio lives I believe). Although I am not so certain but most of these songs are traditional Turkish ones. Right from the first piece, “Babamin Atmalari”, Ms. Kalfa’s voice is most enchanting as is/are the delightful melodies she sings. Ms. Kalfa is backed by subtle clarinet, plucked strings and hushed yet eerie electronics or effects. When Ms. Kalfa stops singing midway, the rest of the trio take off into some etherial space. Each of the traditional songs feature Ms. Kalfa’s enchanting (sensuous, solemn, sublime) voice at the center with often subtle yet quirky & inventive playing from her two collaborators. “Nani Nani Oy” reminds me of those wonderful Klez/middle eastern sounding songs which were popular in the Downtown Scene circa mid-nineties (like the Tiny Bell Trio or Pachora). One of the main highlights here is the way Ms. Kalfa’s voice is captured and at times, slightly manipulated with some subtle effects. Mr. Kalfa’s voice is warm, sad at times and especially mesmerizing. This entire discs is a pure delight, one of the most enchanting discs I’ve heard in a long while.

Ken Vos, Jazzism Nederland (17/02/2022)
Vocaliste Kalfa en gitarist/altviolist zijn vaste waarden in de Nederlandse improscene en hebben hier als rode draad verschillende volksliederen rond de Zwarte Zee genomen. Zo zingt Kalfa in tenminste vier talen (voor zover ik herken Georgisch, Lazi, Turks en Roemeens) waarin niet zo zeer de diversiteit van een deel van de verschillende culturen in dat gebied aan bod komt, als wel dat de emotionele overeenkomsten gezien vanuit de zangeres hier een leidende rol spelen. Dumitriu is vooral vindingrijk schepper van sferen, achtergrondkleuren en extra muzikale lagen. De rol van klarinettist Joachim Badenhorst is die van een vrije agent die heel goed de Oost-Europese en turkse klankconventies verweeft met jazzvocabulaire. ook al versta je niets van de teksten, de levensvreugde spat er van af.

Yves tassin, Jazzmania (13/01/2022)
Ces trois musiciens-là ont déjà pas mal voyagé. Prenez George Dumitriu… Reconnu en qualité d’altiste au service de la musique classique, il troque régulièrement son instrument au profit d’une six cordes et de quelques effets qui en font un musicien de jazz apprécié. D’origine roumaine, il a fini par atterrir à Amsterdam où il vit à l’heure actuelle. Tout comme sa complice, Sanem Kalfa, avec laquelle il a enregistré l’album « Dance », en duo, il y a quelques années. Pour sa part, Sanem Kalfa est une musicienne d’origine turque dont le chant, chargé d’émotion, ne vous laissera pas indifférent. Enfin, l’Anversois Joachim Badenhorst (clarinette, saxophone et quelques effets électroniques) complète le trio entre deux voyages (il a vécu quelques temps à New York). Le projet « Black Sea Songs » est né d’une envie commune : démontrer que la Mer Noire n’est pas l’étendue d’eau sombre que l’on se représente… D’ailleurs, une mer, c’est bleu, vert, parfois gris… Jamais noir ! La Mer Noire connecte culturellement entre eux des pays comme la Russie, la Turquie, l’Ukraine, la Roumanie ou encore la Bulgarie. C’est dans cette région qu’est née Sanem Kalfa, plus précisément dans la ville portuaire de Trabzon. Une région à laquelle le trio rend hommage en relisant avec humilité et à leur façon de vieilles chansons traditionnelles locales. A deux exceptions près, le répertoire de l’album se compose en effet de ces rengaines nées « quelque part à l’Est », entre les vagues et les côtes. Une interprétation chargée d’émotion, de justesse, qui illumine ce folklore comme un phare réconfortant qui balaie une mer agitée. Magnifique !

Jacques Prouvost, Jazzques (13/01/2022)
Tout autour de la Mer Noire, il y a Varna, Istanbul, Sotchi, Odessa... Quand on est face à la mer, on n’a qu’une envie, c’est de la traverser. C’est ainsi que des musiques d’une rive se retrouvent parfois sur l’autre. La chanteuse turque Sanem Kalfa, le guitariste et violoniste roumain George Dumitriu et le clarinettiste belge Joachim Badenhorst font un melting-pot de chansons traditionnelles, pleines d’histoires, de rêves et de douleurs, et les réinventent. Effets électroniques éthérés se mélangent aux sons des instruments acoustiques et aux vocalises envoûtantes. Étonnant, touchant, dépaysant… Frissons garantis.

Around the Black Sea, there is Varna, Istanbul, Sochi, Odessa... When facing the sea, all you want is to cross it. That's how music from one river is sometimes on the other. Turkish singer Sanem Kalfa, Romanian guitarist and violinist George Dumitriu and Belgian clarinetist Joachim Badenhorst make a melting pot of traditional songs, full of stories, dreams and pains, and they reinvent them. Ethereal electronic effects blend with acoustic instruments and enchanting vocalists. Amazing, touching, heart breaking... Cold drinks guaranteed.

Gerrit Valckenaers, de Keuze van Klara (10/01/2022)
Wat?
Black Sea Songs is een selectie traditionele muziek uit de landen rond de Zwarte zee

Waarom moet u dit horen?
Sanem Kalfa, Joachim Badenhorst & George Dumitriu bewerkten hun materiaal met liefde voor de traditie, maar met evenveel avontuur. Deze briljante muzikanten mixen organisch Balkanklarinetten met jazz en electronica. Een van de mooiste platen van 2021.

Herman te Loo, Jazzflits 367 p.12 Nederland (06/12/2021)
De Zwarte Zee is een forse plas water, waaraan een flink aantal landen en volkeren grenzen. Zangeres Sanem Kalfa werd geboren in de Turkse kustplaats Trabzon, en leerde daar de nodige volksmuziek kennen. Die traditionele muziek is ook het uitgangspunt van ‘Black Sea Songs’, het album dat ze met haar vaste muzikale partner, gitarist en altviolist George Dumitriu maakte met (bas)klarinettist Joachim Badenhorst. De aanpak waarmee het drietal te werk gaat, is echter allerminst traditioneel. We horen wel de klaaglijke volksmelodie van ‘Vertshklis tasadamts maktsia’ waarin de klarinet klinkt als een duduk en Armeense sferen oproept. Maar Kalfa experimenteert er ook lustig op los met een loopstation. Daarmee zet ze meerstemmige ritmische achtergronden op, zoals in het met minimal music gekruide ‘Babamı atmaları’, een compositie van de zangeres zelf. ‘Cântec de la Marea Neagră’ lijkt een ontroerend wiegeliedje, terwijl Kalfa in ‘Ayna ellere’ klinkt als een eigenzinnige singer-songwriter. Dumitriu is de steunpilaar in alle stukken, met compacte gitaarlijnen en ritmisch én melodisch sterk altvioolspel. Badenhorst zet met zijn basklarinet sterke basispartijen neer (in ‘Pipilomatina’, bijvoorbeeld) en glorieert op klarinet in warmbloedige melodieën – zo lijkt hij in ‘Ay dolayım’ Charlie Chaplins klassieker ‘Smile’ te citeren.

Gert Derkx, 0pduvel (14/11/2021)
Sanem Kalfa is een in Amsterdam gevestigde Turkse zangeres. Zij vermengt jazz, improvisatie en wereldmuziek tot een krachtige mix van emoties. Aanvankelijk studeerde Kalfa cello, maar zij kwam naar Nederland om zang te studeren. In 2014 verscheen haar debuualbum Nehir en in 2018 bracht zijn Dance uit, waarop zij in duoverband is te horen met George Dumitriu. Dat is een eveneens in Amsterdam wonende maar in Roemenië geboren altviolist, violist en gitarist. Hij studeerde af als klassiek violist en studeerde als gitarist jazz in Groningen, New York en Amsterdam, waar hij ook onderzoek deed naar live-elektronica. Joachim Badenhorst is een Belgische rietblazer die zich niet stijlgebonden acht en zich breed oriënteert. Zijn hoofdinstrument is de klarinet, maar op latere opnames is hij ook te horen als zanger, pianist, gitarist, percussionist en elektronica-muzikant.

Van deze drie muzikanten verscheen begin september het album Black Sea Songs. Kalfa is geboren in Trabzon, een Turkse stad aan de kust van de Zwarte Zee. Ook het oosten van Roemenië, Dumitriu’s geboorteland, grenst aan deze zee, hoewel de muzikant niet uit de kuststreek komt. Het album van het trio Kalfa-Badenhorst-Dumitriu bevat tien liederen afkomstig van plekken langs de Zwarte Zee waaraan door het drietal een eigen draai wordt gegeven, met een vrijzinnige spelopvatting maar met respect voor de traditie. Het leidt tot een album waarop de emoties en vibraties voelbaar zijn en waarop bovenal magnifiek wordt gemusiceerd.

Dat wordt direct duidelijk in opener ‘Babamin Atmalari’, dat opent met een melodieuze frase van de klarinet, waarna de stem van Kalfa meermalen, als een koortje, wordt weergegeven in een woordloos motief. Daaroverheen legt zij haar voordracht, die krachtig naar voren komt. Het trio speelt het stuk als een traditioneel werk, maar ruimt plek in voor experiment, in een gedeelte waarin elektronica, dissonante klarinetklanken en altviooldrones overheersen. Het is een wending die verrast, maar ook past en bovendien niet ten koste gaat van de connectie met de Zwarte Zee. Verderop tokkelt Dumitriu en mag Badenhorst zijn melodische kwaliteiten etaleren. Ondanks alle verschillende ideeën en experimenten blijft ‘Babamin Atmalari’ toch een heuse song.

Het is ook niet moeilijk een plek aan de kust van de Zwarte Zee voor te stellen bij het beluisteren van ‘Vertskhlis Tasadamts Maktsia’, waarin zuchtende en ruisende klanken met een beetje fantasie de zee vertegenwoordigen. De toonzetting van het stuk is somberder dan die van de openingstrack en Kalfa weet die somberte te vangen in een zangstijl die – zonder de woorden te kennen – tegelijkertijd berusting en droeve emotie uitstraalt. Bijzonder mooi is het tikkende ritme met een echoënd effect dat het hele stuk te horen is, dwars door de vocalen en de voornamelijk lange klarinet- en altvioolklanken heen.

Daar staat het veel vlottere ‘Nani Nani Oy’ tegenover, dat ritmisch wordt gevormd door akoestische gitaar en handclaps. De gezongen gipsy/balkanmelodie is aanstekelijk, maar het is Badenhorst die met zijn vrije melodische klarinetspel de kers op de taart legt. Kalfa’s heldere stem met een klein hees randje opent ‘Heyana’, een gedragen stuk met klaaglijk klinkende vocalen zonder ritme maar met stemmige klanken van de altviool en de klarinet. In ‘Ayna Ayna Ellere’ wordt een lichte vervorming op de zang gelegd. Met elektronica wordt een traag ritmisch patroon geschapen dat tevens zorgt voor een wat donkere sfeer. Dumitriu brengt op altviool gedoseerd vrij spel. De muziek is gedrenkt in een galm die het geheel een geheimzinnig karakter geeft.

Kalfa neemt de luisteraar als vanzelf mee in haar gezongen vertelling in ‘Cântec de la Marea Neagră’. Ook als je er niets van verstaat, komt de emotie over. Het lijkt een traditioneel verhalend stuk te zijn dat van generatie op generatie wordt doorgegeven, maar zeker is Opduvel hiervan niet. Het ingehouden altviool- en klarinetspel is weer prachtig en geeft de voordracht van Kalfa exgra glans. Waar nodig wordt de emotie door de twee muzikanten kracht bijgezet door even wat voller en robuuster uit de hoek te komen. Tegen het einde is er ruimte voor vocaal en instrumentaal experiment.

In ‘Oy Benim Sevdiceğim’ omspeelt Badenhorst de zangmelodie. Dumitriu is te horen op elektrische gitaar, waarmee hij niet zozeer een ondergrond legt als wel een eigenwijze derde partij toevoegt aan het spel van de andere twee. In het samenspel wordt een enkele keer van rol gewisseld. Een stuk grofkorreliger klinkt ‘Pipilomatina’, waarvoor met name Dumitriu verantwoordelijk is met ruig en experimenteel altvioolspel. Ook Badenhorst laat zijn klarinet af en toe gieren, terwijl Kalfa enkele kreten toevoegt. Daarmee in contrast staan het aanstekelijke ritme en dito melodie.

Elektronische klanken die een onderwater-gevoel geven zijn te horen in ‘Dereler’. De elektrische gitaar klinkt daarentegen helder. Kalfa zingt luid maar met nuance, omgeven door een lichte galm. De oorspronkelijke elektronische klanken worden vervangen door nieuwe geluiden, waarna ook Badenhorts zingende klarinet in het spel betrokken wordt. ‘Ay Dolayim’ laat de vocalen van Kalfa samengaan met lichte elektronische klanken, waaraan langzaam meer invulling wordt gegeven. De akoestische gitaar van Dumitriu mengt zich in het geheel, als een soort tegenwicht ten opzichte van de soms wat futuristisch klinkende elektronica. Ook Badenhorst biedt even later dat tegenwicht. Het stuk lijkt weg te drijven van de traditie maar maakt ook bewegingen ernaartoe.

Die verhouding tussen he traditionele en het moderne is overigens mooi in balans op dit album, waarop Kalfa, Badenhorst en Dumitriu in elk stuk een subtiele manier vinden om dat evenwicht te bewaren. De momenten waarop het experiment even de boentoon voert zijn welkom als contrast met de wonderschone oorspronkelijke melodieën. Black Sea Songs is een prachtig album dat zowel liefhebbers van oude liederen uit de streek als meer avontuurlijk ingestelde muziekliefhebbers moet kunnen aanspreken.

Mischa Andriessen, Trouw (12/11/2021)
Een juweel, deze verzameling traditionele liederen uit het gebied rond de Zwarte Zee. Rietblazer Badenhorst en gitarist/ altviolist Dumitriu zijn beiden meesters in het subtiel kleuren van de muziek en het zo onnadrukkelijk versterken van de emotionaliteit ervan. En ze geven alle ruimte aan Sanem Kalfa en haar onvergetelijk indringende stem.

Dick Hovenga, Written in Music (20/07/2021) ****1/2
"Een wel heel fraaie muzikale reis rond de gebieden van de Zwarte Zee wordt ons geboden door zangeres Sanem Kalfa, gitarist/violist George Dumitriu en klarinettist/elektronica-ist Joachim Badenhorst. Traditionele klanken op een prachtige manier naar deze tijd gebracht.

Zowel Kalfa als Dumitriu, oorspronkelijk van Turkse en Roemeense komaf, studeerden aan het conservatorium in Amsterdam en bleven daar wonen om hun muzikale carrières van de grond te krijgen. Samen spelen ze al 14 jaar in een opvallende duo-bezetting. Met Joachim Badenhorst, die vanuit Antwerpen een fraaie muzikale wereldreis aan het maken is, hebben ze een verrassend en intrigerend trio gevormd.

Opgenomen in Istanbul brengt Black Sea Songs een weelderig klankenpalet aan kleuren en sferen. Dat komt niet alleen omdat de stem van Kalfa een fraaie elasticiteit heeft en ze een zangeres is die naast heel mooi zingen ook veel durf in haar stem weet te leggen; daarnaast weet ze door electronics te gebruiken nog meer uit haar stem te halen.

Dumitriu gebruikt de akoestische en elektrische gitaar en viola om ingetogen en met beheersing de songs in te kleuren, rijkere sferen mee te geven. Dan weer met fijn ritmisch spel opwindend de songs uit weet te bouwen. Ook hij gebruikt effecten om zijn spel ruimte te geven, het klankbeeld nog verder te verruimen.

Badenhorst is de muzikant binnen de band die het meest nadrukkelijk in het bandgeluid zit. Juist ook omdat zijn klarinetspel steeds weer zo levendig en verrassend is. Wat een geweldig speler is hij toch ook. Ook hij gebruikt electronics om de songs met atmosferische klanken te verrijken.

Ondanks het feit dat alle drie electronics gebruiken is de sfeer die de songs uitstralen akoestisch en tijdloos. Juist ook doordat de zang van Kalfa zo rijk aan kleur is en de melodieën uit de rijke traditie van songs uit de gebieden rond de Zwarte Zee, een traditionele structuur hebben. Kalfa, Badenhorst en Dumitriu vinden op het album een prachtige vorm om deze naar een nieuwe tijd te tillen.

De songs werken juist door die samenballing en klinkt begeesterend en intrigerend. De rijkdom van de melodieën, de zang, de dromerige elementen van elektronica en het prachtige spel trekken je volledig naar een andere wereld. Een wereld vol verbeelding, verwachting, hoop, weemoed en nieuwe inzichten. Songs ook die een wereld laten horen waarvan de culturele waarden minder bekend zijn en zich via deze songs openbaren.

De Zwarte Zee die zowel aan Bulgarije, Roemenië, Turkije als Rusland, Georgië en Oekraïne grenst is dan ook een zeer interessant gebied om muzikaal te ontginnen. Black Sea Songs is een intense en emotionele reis langs de kusten van de Zwarte Zee en de eeuwenoude geschiedenis die zich daar (heeft) afgespeeld.

Juist door het prachtige spel van Dumitriu en Badenhorst en de magische zang van Kalfa openbaart zich een muzikale wereld die nog zoveel interessanter is als dat we de Zwarte Zee in onze gedachten hebben. Black Sea Songs is een album dat je wegtrekt uit je eigen wereld en je laat wegzweven over mystieke landen en eeuwenoude tradities. Black Sea Songs biedt muziek om volledig in te verdwijnen.